Old PAN card डिजिटल इंडियाच्या दिशेने एक महत्त्वाचे पाऊल टाकत केंद्र सरकारने पॅन कार्ड प्रणालीत क्रांतिकारी बदल करण्याचा निर्णय घेतला आहे. केंद्रीय मंत्रिमंडळाने ‘पॅन २.० प्रकल्पा’ला मान्यता दिली असून, या प्रकल्पामुळे देशातील ७८ कोटी पॅन कार्डधारकांना अत्याधुनिक डिजिटल सेवांचा लाभ मिळणार आहे. केंद्रीय मंत्री अश्विनी वैष्णव यांनी संसदेत या महत्त्वाकांक्षी प्रकल्पाची घोषणा केली आहे.
प्रकल्पाची मुख्य वैशिष्ट्ये आणि उद्दिष्टे
पॅन २.० प्रकल्पाचे सर्वात महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे क्यूआर कोडयुक्त नवीन पॅन कार्ड. या प्रकल्पासाठी सरकारने १,४३५ कोटी रुपयांची तरतूद केली आहे. या निधीचा वापर प्रामुख्याने तांत्रिक सुधारणांसाठी केला जाणार आहे. नव्या प्रणालीमुळे पॅन कार्ड हे एक प्रभावी डिजिटल ओळखपत्र बनणार आहे, जे विविध सरकारी यंत्रणांमध्ये सहज वापरता येईल.
सध्याच्या पॅन कार्डधारकांसाठी महत्त्वाची माहिती
नागरिकांमध्ये सर्वात मोठी चिंता होती ती म्हणजे जुन्या पॅन कार्डचे भविष्य. मात्र सरकारने या संदर्भात स्पष्ट केले आहे की जुन्या पॅन कार्डधारकांना कसलीही चिंता करण्याचे कारण नाही. त्यांचे पॅन कार्ड स्वयंचलितपणे अद्ययावत केले जाईल आणि नवीन क्यूआर कोडयुक्त कार्ड त्यांच्या घरपोच पाठवले जाईल. विशेष म्हणजे यासाठी नागरिकांना कोणताही अतिरिक्त अर्ज करण्याची आवश्यकता नाही आणि त्यांचा पॅन क्रमांकही तोच राहणार आहे.
डिजिटल सुरक्षा आणि डेटा संरक्षण
प्रकल्पाचा एक महत्त्वाचा भाग म्हणजे ‘पॅन डेटा व्हॉल्ट’ प्रणाली. ही प्रणाली करदात्यांच्या माहितीचे संरक्षण करण्यासाठी विशेष डिझाइन केली आहे. क्यूआर कोडमुळे पॅन कार्डची पडताळणी अधिक सुरक्षित आणि जलद होईल. याशिवाय बनावट पॅन कार्डचा वापर रोखण्यातही मदत होईल.
प्रकल्पाचे आर्थिक पैलू
नागरिकांसाठी आणखी एक चांगली बातमी म्हणजे या प्रकल्पांतर्गत कोणतेही अतिरिक्त शुल्क आकारले जाणार नाही. सध्याच्या पॅन कार्डधारकांना नवीन कार्ड विनामूल्य मिळेल. केंद्रीय मंत्री वैष्णव यांनी स्पष्ट केले की पॅन अपग्रेडेशनसाठी कोणताही खर्च नागरिकांना करावा लागणार नाही.
हे पण वाचा:
या जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना 300 कोटी रुपयांचा पीक विमा वितरित पहा याद्या Crop insurance worth
तांत्रिक सुधारणा आणि सेवा गुणवत्ता
सध्याच्या जुन्या सॉफ्टवेअरमुळे अनेक तांत्रिक समस्या उद्भवत होत्या. नव्या डिजिटल प्रणालीमुळे या समस्या दूर होणार आहेत. तक्रार निवारण यंत्रणा अधिक कार्यक्षम होईल आणि नागरिकांच्या समस्यांचे निराकरण जलद गतीने होईल. कोअर आणि नॉन-कोअर पॅन/टॅन क्रियाकलापांचे एकत्रीकरण हे या प्रकल्पाचे एक महत्त्वाचे वैशिष्ट्य आहे.
लाभार्थ्यांसाठी फायदे
पॅन २.० प्रकल्पामुळे करदात्यांना अनेक फायदे होणार आहेत. पॅन नोंदणी प्रक्रिया अधिक जलद होईल, पॅन व्हेरिफिकेशन अधिक कार्यक्षम होईल आणि डिजिटल व्यवहार सुलभ होतील. एकूणच, करदात्यांचा अनुभव सकारात्मक होण्याची अपेक्षा आहे.
डिजिटल इंडियाच्या दिशेने महत्त्वाचे पाऊल
पॅन २.० प्रकल्प हा डिजिटल इंडिया मोहिमेचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. नवीन पॅन कार्ड हे ‘कॉमन आयडेंटिफायर’ म्हणून काम करेल, ज्यामुळे विविध सरकारी विभागांमधील समन्वय वाढेल. या प्रकल्पामुळे देशाच्या डिजिटल क्रांतीला गती मिळण्याची अपेक्षा आहे.
नागरिकांसाठी मार्गदर्शक सूचना
नागरिकांनी या प्रकल्पाबाबत सरकारकडून येणाऱ्या अधिकृत सूचनांचेच पालन करावे. कोणत्याही अफवांवर विश्वास ठेवू नये. पॅन कार्ड अद्ययावत करण्याची प्रक्रिया सरकारकडून स्वयंचलितपणे केली जाईल, त्यामुळे अतिरिक्त कार्यवाहीची गरज नाही.
पॅन २.० प्रकल्प हा भारताच्या डिजिटल क्रांतीतील एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. क्यूआर कोडयुक्त नवीन पॅन कार्ड, सुरक्षित डेटा व्यवस्थापन, आणि कार्यक्षम सेवा यांच्या माध्यमातून हा प्रकल्प नागरिकांना अधिक सुविधा देणार आहे. विशेष म्हणजे या सर्व सुविधा विनामूल्य उपलब्ध होणार आहेत. ७८ कोटी पॅन कार्डधारकांना याचा थेट लाभ मिळणार असून, भारताच्या डिजिटल अर्थव्यवस्थेला यामुळे नवी दिशा मिळणार आहे.
