Ladaki Bahin Yojana महाराष्ट्र राज्य सरकार महिला सक्षमीकरणाला प्राधान्य देत आहे. या दृष्टीने त्यांनी अनेक महत्त्वाच्या योजना राबविल्या आहेत. या योजनांमध्ये एक नवीन योजना म्हणजे मुख्यमंत्री लाडकी बहीण योजना. या योजनेद्वारे राज्यातील गरीब व कमी उत्पन्न असलेल्या महिलांना प्रत्येक महिन्याला आर्थिक मदत दिली जाणार आहे.
या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांचे आर्थिक सक्षमीकरण करण्यासाठी त्यांना आर्थिक साह्य प्रदान करणे हा आहे. महिला सबलीकरण हा भारतीय समाजाला संलग्न असलेला महत्त्वाचा मुद्दा आहे. महिला-पुरुष समानता हा समाजाचा कणा असून सर्व क्षेत्रांमध्ये महिलांना समान संधी दिली गेली पाहिजे.
या योजनेचे वैशिष्ट्ये काय आहेत?
• हे एक महत्त्वकांक्षी प्रकल्प आहे ज्यामध्ये महिलांना आर्थिक साह्य दिले जाणार आहे.
• या योजनेअंतर्गत महिलांना प्रत्येक महिन्याला 1,500 रुपये दिले जाणार आहेत.
• या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महिलांचे वार्षिक उत्पन्न 2.5 लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे.
• प्रत्येक महिलेला ऑगस्ट महिन्यापासून हा लाभ मिळणार आहे.
• लाभार्थी यादी एक ऑगस्ट रोजी जाहीर केली जाणार आहे.
या योजनेचा उद्देश काय आहे?
या योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांमध्ये आर्थिक सक्षमता वाढविणे हा आहे. महिला सबलीकरण हा प्रगती व विकासाचा महत्त्वाचा घटक आहे. महिलांची विविध क्षेत्रांमध्ये सहभागिता वाढवण्यासाठी, त्यांना आर्थिक स्वावलंबी बनविण्यासाठी व त्यांना सामाजिक-आर्थिक मुख्यप्रवाहात आणण्यासाठी ही योजना महत्त्वाची ठरणार आहे.
या योजनेचा लाभ कोणाला मिळू शकतो?
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पुढील अटी व शर्ती पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
• महाराष्ट्र राज्याचा रहिवासी असणे आवश्यक आहे.
• महिलेचे वय 21 वर्षे पूर्ण व 60 वर्षे पेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे.
• महिलेचे बँक खाते असणे आवश्यक आहे.
• महिलेच्या कुटुंबाचे एकत्रित वार्षिक उत्पन्न 2.5 लाख रुपयांपेक्षा कमी असणे आवश्यक आहे.
• अन्न विभागामार्फत राहू देणाऱ्या इतर आर्थिक योजनांमधून महिलेला दीड हजार रुपयांपेक्षा जास्त लाभ मिळत नसावेत.
• महिलेचे नावावर ट्रॅक्टर नसावा.
अर्ज कसा करावा?
या योजनेअंतर्गत लाभ घेण्यासाठी महिलांना त्यांचा अर्ज सादर करावा लागणार आहे. याकरिता पुढील पद्धती अवलंबली जात आहे:
• या योजनेची अर्ज पद्धत एक जुलै, 2023 पासून सुरू होणार आहे.
• अर्ज करण्याची शेवटची तारीख 15 जुलै, 2023 आहे.
• 16 ते 20 जुलै दरम्यान लाभार्थी यादी प्रकाशित केली जाणार आहे.
• 21 ते 30 जुलै दरम्यान लाभार्थी यादीवर हरकत व तक्रारी दाखल करून घेण्यात येतील.
• एक ऑगस्ट रोजी अंतिम लाभार्थी यादी जाहीर केली जाणार आहे.
• 14 ऑगस्ट पासून लाभ देण्यास सुरुवात होणार आहे.
अर्ज कोठे करावा?
महिला अर्ज करण्यासाठी पुढील ठिकाणी जाऊ शकतात:
• अंगणवाडी केंद्र
• बालविकास प्रकल्प अधिकारी कार्यालय
• ग्रामपंचायत कार्यालय
• महापालिका वार्ड कार्यालय
• सेतू सुविधा केंद्र
• महा सेवा केंद्र
अर्जासाठी आवश्यक कागदपत्रे कोणती?
• आधार कार्ड
• बँक खाते पासबुक (पहिले पान)
• राज्यातील जन्म दाखला किंवा आदिवासी प्रमाणपत्र
• पासपोर्ट आकाराचा फोटो
• रेशन कार्ड
• अटी व शर्तींचे पालन करण्याचे हमीपत्र
महाराष्ट्र सरकारने महिलांच्या सबलीकरणाकरिता ही अत्यंत महत्त्वाची पाऊले उचलली आहेत. त्यामुळे या योजनेला चांगला प्रतिसाद मिळण्याची अपेक्षा आहे. या योजनेतून महिलांना प्रत्येक महिन्याला मिळणारे 1,500 रुपये त्यांच्या कुटुंबासाठी महत्त्वाचे ठरणार आहे. या योजनेद्वारे गरीब व कमी उत्पन्न असलेल्या महिलांना काही प्रमाणात त्यांच्या आर्थिक गरजा भागविण्यास मदत होईल. त्यातून त्यांचे सक्षमीकरण होऊन त्यांना समाजाच्या मुख्य प्रवाहात आणता येईल.