Gas cylinder price has महागाईच्या काळात सर्वसामान्य नागरिकांसाठी आणखी एक धक्कादायक बातमी समोर आली आहे. १ डिसेंबरपासून गॅस सिलिंडरच्या किमतींमध्ये मोठी दरवाढ होणार असल्याची माहिती समोर आली आहे. विशेषतः व्यावसायिक गॅस सिलिंडरच्या दरात लक्षणीय वाढ अपेक्षित आहे. या दरवाढीमुळे सर्वसामान्य नागरिकांपासून ते व्यावसायिकांपर्यंत सर्वांनाच आर्थिक फटका बसणार आहे.
गेल्या काही महिन्यांपासून घरगुती गॅस सिलिंडरच्या किमतींमध्ये स्थिरता दिसून येत होती, ज्यामुळे नागरिकांना किंचित दिलासा मिळाला होता. मात्र आता पुन्हा एकदा या किमती वाढण्याची चिन्हे दिसत आहेत.
एलपीजी (लिक्विफाइड पेट्रोलियम गॅस) गॅस सिलिंडरच्या किमती दर महिन्याच्या सुरुवातीला बदलत असतात. हे बदल अनेक घटकांवर अवलंबून असतात, ज्यामध्ये आंतरराष्ट्रीय कच्च्या तेलाच्या किमती, चलनाचे विनिमय दर आणि सरकारी धोरणांचा प्रामुख्याने समावेश आहे.
विशेष म्हणजे, लोकसभा आणि विधानसभा निवडणुका संपल्यानंतर गॅस सिलिंडरच्या किमतींमध्ये ही दरवाढ होत आहे. यामुळे घराघरातील गृहिणींवर येणारा आर्थिक ताण आणखी वाढणार आहे. नोव्हेंबर महिन्यात आधीच ६२ रुपयांची वाढ झाली होती, आणि आता डिसेंबर महिन्यात अजून ६० रुपयांपर्यंत वाढ होण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे.
व्यावसायिक क्षेत्रावर होणारा परिणाम विशेष चिंतेचा विषय आहे. पिझ्झा हॉटेल्स, रेस्टॉरंट्स, कॅफे आणि इतर खाद्य उद्योगांना या दरवाढीचा थेट फटका बसणार आहे. व्यावसायिक गॅस सिलिंडरच्या वाढीव किमतींमुळे त्यांचे उत्पादन खर्च वाढणार आहेत, जो अंतिमतः ग्राहकांपर्यंत पोहोचणार आहे. याचा अर्थ असा की, बाहेर जेवण्याचा खर्चही वाढू शकतो.
घरगुती गॅस सिलिंडरच्या बाबतीत मार्च महिन्यापासून किमतींमध्ये कोणतीही वाढ झाली नव्हती, जे एक सकारात्मक चित्र होते. १४ किलोच्या घरगुती गॅस सिलिंडरच्या किमतींमध्ये स्थिरता राहिली होती. परंतु आता या किमतींमध्येही बदल अपेक्षित आहे. १ डिसेंबर रोजी सकाळी ६-७ च्या सुमारास नवीन दर जाहीर होणार आहेत.
एलपीजी गॅस सिलिंडरच्या किमतींवर राज्य आणि केंद्र सरकारचे नियंत्रण असते. सरकार नागरिकांच्या हितासाठी या किमती नियंत्रित करण्याचा प्रयत्न करत असते, जेणेकरून गरीब आणि सर्वसामान्य नागरिकांना गॅस सिलिंडर परवडणारा राहील. तथापि, आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेतील घडामोडी आणि देशाची आर्थिक परिस्थिती यांचा थेट परिणाम या किमतींवर होत असतो.
या परिस्थितीत एक सकारात्मक बाब म्हणजे पाइपलाइन गॅसच्या किमतींमध्ये अद्याप वाढ करण्यात आलेली नाही. मात्र, एकूणच परिस्थिती पाहता महागाईचा भडका उडण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. गॅस सिलिंडरच्या किमतींमधील वाढ ही एक साखळी प्रतिक्रिया निर्माण करू शकते, ज्यामुळे इतर वस्तू आणि सेवांच्या किमतींमध्येही वाढ होऊ शकते.
सर्वसामान्य कुटुंबांसाठी ही दरवाढ मोठे आव्हान ठरणार आहे. गृहिणींना त्यांच्या मासिक बजेटचे पुनर्नियोजन करावे लागणार आहे. घरगुती खर्चात वाढ होणार असल्याने, इतर आवश्यक गरजांवर कपात करावी लागण्याची शक्यता आहे. विशेषतः मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी ही परिस्थिती अधिक आव्हानात्मक ठरू शकते.
या परिस्थितीत नागरिकांनी काही उपाययोजना करणे गरजेचे आहे. गॅसचा काटकसरीने वापर, जेवण शिजवताना वेळेचे नियोजन, एकाच वेळी अनेक पदार्थ शिजवणे यासारख्या छोट्या-छोट्या गोष्टींद्वारे गॅसची बचत करता येऊ शकते. तसेच, सौर ऊर्जेसारख्या पर्यायी ऊर्जा स्रोतांचा वापर वाढवणे हाही एक दीर्घकालीन उपाय असू शकतो.
सरकारने या परिस्थितीचा गांभीर्याने विचार करून योग्य ती पावले उचलणे आवश्यक आहे. गरीब आणि मध्यमवर्गीय कुटुंबांना दिलासा देण्यासाठी काही विशेष उपाययोजना करणे गरजेचे आहे. सबसिडी किंवा विशेष सवलती देऊन या वर्गाला दिलासा देता येऊ शकतो.