Free 3 gas cylinders महाराष्ट्र राज्य सरकारने घोषित केलेली ‘मोफत गॅस सिलेंडर’ ही योजना गरीब व गरजू कुटुंबांसाठी एक वरदान ठरणार आहे. या योजनेद्वारे सरकार नागरिकांच्या आर्थिक बचतीचा प्रयत्न करत असून महिलांच्या आरोग्यासाठीही फायदेशीर ठरणार आहे.
मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी पावसाळी अधिवेशनात ही योजना जाहीर केली होती. त्यानुसार प्रत्येक गरीब कुटुंबाला वर्षातून तीन वेळा मोफत गॅस सिलेंडर देण्यात येणार आहेत. या माध्यमातून लोकांना गॅस खरेदीसाठी होणारा खर्च कमी करण्यात मदत होणार आहे.
योजनेचे मुख्य वैशिष्ट्य
मुख्य म्हणजे या योजनेअंतर्गत प्रत्येक गरीब कुटुंबाला तीन गॅस सिलेंडर आणि तीनही कनेक्शन्स मोफत देण्यात येणार आहेत. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी लाभार्थ्याकडे कॅश पूर्व राशन कार्ड (पीडीएस कार्ड), आधार कार्ड, बँक खाते तपशील, पॅन कार्ड आणि विज बिल किंवा रहिवासी दाखला असणे आवश्यक आहे.
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी आवश्यक असलेली पात्रता खालीलप्रमाणे:
- लाभार्थ्याचे नाव कुटुंब दारिद्र्य रेषेखाली असणे आवश्यक आहे.
- लाभार्थ्याकडे व त्याच्या कुटुंबाकडे वैद्य राशन कार्ड असणे आवश्यक आहे.
- कुटुंबामध्ये कोणाच्याही नावावर एलपीजी कनेक्शन असावे.
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न एका ठराविक मर्यादेपेक्षा कमी असावे.
या पात्रता निकषांची पूर्तता करणारे लाभार्थी या योजनेचा लाभ घेऊ शकतात. सरकारने या योजनेचा लाभ योग्य लाभार्थ्यांपर्यंत पोहचवण्यासाठी विविध उपाययोजना केल्या आहेत.
या योजनेचा मुख्य हेतू गरीब व गरजू कुटुंबांचा स्वयंपाक घरातील खर्च कमी करण्यासाठी हा उपक्रम राबविण्यात आला आहे. या कालावधीत सरकारने गरीब कुटुंबांना मोफत गॅस सिलेंडर पुरवठा करण्याची घोषणा केली आहे. त्याचप्रमाणे जर एखाद्या कुटुंबाकडे आधीच दोन कनेक्शन असतील तर त्यांना मोफत सहा कनेक्शन देण्यात येणार आहेत.
या योजनेचे फायदे
नागरिकांच्या आर्थिक बचतीसाठी ही एक मोलाची योजना असून गरीब कुटुंबांचा स्वयंपाक घरातील खर्च कमी करण्यास मदत होणार आहे. गेल्या काही वर्षांपासून गॅस सिलेंडरचे दर वाढले असल्याने गरीब व मध्यमवर्गीय कुटुंबांना स्वयंपाक घरातील खर्च वाढत असल्याचे दिसून आले आहे. त्यात या योजनेतून प्रत्येक लाभार्थ्याला वर्षातून तीन वेळा मोफत गॅस सिलेंडर दिले जाणार असल्याने त्यांची आर्थिक बचत होणार आहे.
महिलांच्या आरोग्याच्या दृष्टीने ही योजना अत्यंत महत्त्वाची आहे. अनेक गरीब कुटुंबातील महिला लाकूड व कोळसा वापरून स्वयंपाक करत असतात. या वापरामुळे महिलांना गॅस कमी वापरण्याची गरज असते. मात्र आता एलपीजी गॅसच्या मोफत वितरणामुळे महिलांना चांगला फायदा होणार आहे. दूषित वायुमुळे होणाऱ्या झोपडपट्ट्यातील आजारांपासून महिला सुटका करू शकतील. त्यामुळे ही योजना महिलांच्या स्वास्थ्यासाठी देखील उपयुक्त ठरणार आहे.
या योजनेचा लाभ कसा घ्यावा?
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी लाभार्थ्यांनी आपल्या जवळील गॅस एजन्सी किंवा पेट्रोल पंपावर जाऊन आपली केवायसी पूर्ण करण्याची आवश्यकता आहे. त्यासाठी त्यांना आपले कॅश पूर्व राशन कार्ड (पीडीएस कार्ड), आधार कार्ड, बँक खाते तपशील, पॅन कार्ड आणि विज बिल किंवा रहिवासी दाखला या कागदपत्रांची आवश्यकता आहे. या कागदपत्रांची पूर्तता केल्यानंतर लाभार्थ्यांना वर्षातून तीन वेळेस मोफत गॅस सिलेंडर मिळणार आहे.
सरकारने या संबंधित अंतिम आदेश लवकरच जाहीर केले आहेत. त्यानंतर वरील पात्रते अनुसार नागरिकांना हे मोफत गॅस सिलेंडर वितरित केले जाणार आहेत. तसेच या योजनेच्या लाभार्थ्यांची माहिती सुरक्षित ठेवण्यात येणार असून योजनेचा लाभ योग्य व्यक्तीपर्यंत पोहोचवण्याची दक्षताही सरकार घेत आहे.
महाराष्ट्र सरकारच्या या योजनेमुळे गरीब व गरजू कुटुंबांना मोठा आर्थिक फायदा होणार आहे. त्याचबरोबर महिलांच्या आरोग्याचे प्रश्न सोडवण्यासाठी ही योजना प्रभावी ठरणार आहे. लाभार्थ्यांनी वर नमूद केलेली कागदपत्रे सादर करून या योजनेचा लाभ घेणे महत्त्वाचे आहे.
या योजनेच्या माध्यमातून गरीब व गरजू कुटुंबांसाठी सरकारने जो मोठा निर्णय घेतला आहे, त्याचा लाभ लाभार्थ्यांनी शक्य तितका घ्यावा, अशी अपेक्षा आहे. यामुळे एका बाजूला सरकारला गरीब कुटुंबांच्या जीवनमानात सुधारणा करता येणार असून दुसऱ्या बाजूला महिलांच्या आरोग्यात देखील सुधारणा होण्यास मदत होईल.
