crop insurance advance महाराष्ट्रातील बीड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांसाठी आनंदाची बातमी समोर आली आहे. २०२३ च्या खरीप हंगामात झालेल्या मोठ्या नुकसानीनंतर, आता पीकविमा अग्रिमाच्या दुसऱ्या टप्प्यातील रक्कम शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यांमध्ये जमा होऊ लागली आहे. या महत्त्वपूर्ण आर्थिक मदतीमुळे जिल्ह्यातील हजारो शेतकरी कुटुंबांना मोठा दिलासा मिळणार आहे.
मागील वर्षाच्या खरीप हंगामात बीड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना मोठ्या नुकसानीला सामोरे जावे लागले. या परिस्थितीचा विचार करून शासनाने पीकविमा अग्रिम देण्याचा महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला. नोव्हेंबर २०२३ मध्ये या योजनेच्या पहिल्या टप्प्यात सुमारे ७ लाख ७० हजार शेतकऱ्यांना २४१ कोटी रुपयांचा अग्रिम पीकविमा वितरित करण्यात आला. तथापि, काही शेतकऱ्यांच्या बाबतीत आवश्यक पडताळणी प्रक्रिया पूर्ण झाली नसल्याने त्यांना या पहिल्या टप्प्यात लाभ मिळाला नव्हता.
आता फेब्रुवारी महिन्यात उर्वरित शेतकऱ्यांची पडताळणी पूर्ण झाल्यानंतर, पीकविमा अग्रिमाच्या दुसऱ्या टप्प्याला सुरुवात झाली आहे. या टप्प्यात १ लाख ११ हजार शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यांवर एकूण ७६ कोटी २७ लाख रुपये जमा करण्यात येत आहेत. शेतकऱ्यांना त्यांच्या खात्यात रक्कम जमा झाल्याचे मेसेज येऊ लागले असून, त्यामुळे त्यांच्यात समाधानाचे वातावरण निर्माण झाले आहे.
जिल्ह्यातील विविध तालुक्यांमध्ये या निधीचे वितरण विविध प्रमाणात झाले आहे. परळी तालुक्यात सर्वाधिक २५,१५५ शेतकऱ्यांना १६ कोटी ५७ लाख रुपयांचे वितरण झाले आहे. माजलगाव तालुक्यात १९,०२७ शेतकऱ्यांना १४ कोटी १३ लाख रुपये मिळाले आहेत. केज तालुक्यातील १९,१२५ शेतकऱ्यांना १३ कोटी ७ लाख रुपयांचे वाटप झाले आहे. अंबाजोगाई तालुक्यात १२,३९१ शेतकऱ्यांसाठी १२ कोटी २६ लाख रुपये वितरित करण्यात आले आहेत.
पाटोदा तालुक्यातील ८,८७७ शेतकऱ्यांना ६ कोटी ९० लाख रुपये, बीड तालुक्यातील ७,१७१ शेतकऱ्यांना ५ कोटी २२ लाख रुपये, आणि गेवराई तालुक्यातील ५,४४६ शेतकऱ्यांना ३ कोटी ४४ लाख रुपये मिळाले आहेत.
धारूर तालुक्यात ३,५४१ शेतकऱ्यांसाठी ३ कोटी ८६ लाख रुपयांचे वितरण झाले असून, शिरूर तालुक्यातील २,९३२ शेतकऱ्यांना ६२ कोटी ८५ लाख रुपये मिळाले आहेत. आष्टी तालुक्यातील २,५३५ शेतकऱ्यांना १ कोटी ४९ लाख रुपये आणि वडवणी तालुक्यातील ५,४०१ शेतकऱ्यांना १ कोटी ४७ लाख रुपयांचे वाटप करण्यात आले आहे.
या पीकविमा अग्रिमाचे महत्त्व अनेक पातळ्यांवर आहे. गेल्या वर्षी झालेल्या नुकसानीमुळे अनेक शेतकरी कुटुंबे आर्थिक संकटात सापडली होती. या निधीमुळे त्यांना पुढील हंगामाची तयारी करण्यास मदत होणार आहे. शेतीसाठी आवश्यक असणारी खते, बियाणे, कीटकनाशके यांची खरेदी करणे, तसेच इतर आवश्यक खर्च भागवणे शक्य होणार आहे.
स्थानिक शेतकऱ्यांनी या मदतीबद्दल समाधान व्यक्त केले आहे. एका शेतकऱ्याच्या मते, “गेल्या वर्षी आम्हाला मोठे नुकसान सहन करावे लागले. या पीकविमा अग्रिमामुळे आम्हाला पुन्हा उभे राहण्याची संधी मिळाली आहे. आता आम्ही पुढील हंगामाच्या तयारीला लागू शकतो.”
स्थानिक प्रशासनाने या वितरण प्रक्रियेत महत्त्वाची भूमिका बजावली आहे. त्यांनी सर्व पात्र शेतकऱ्यांची यादी तयार करणे, त्यांच्या बँक खात्यांची माहिती अद्ययावत करणे आणि निधी वितरणाची प्रक्रिया सुरळीत पार पाडणे या कामांमध्ये मोलाचे योगदान दिले आहे.
तथापि, या मदतीसोबतच काही आव्हानेही आहेत. शेतकऱ्यांना या निधीचा योग्य वापर करण्याबाबत मार्गदर्शन करणे, भविष्यातील नैसर्गिक आपत्तींपासून बचाव करण्यासाठी योग्य नियोजन करणे, आणि शाश्वत शेती पद्धतींचा अवलंब करण्यास प्रोत्साहन देणे ही महत्त्वाची कामे समोर आहेत.
थोडक्यात, बीड जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांसाठी हा पीकविमा अग्रिम एक मोठा दिलासा ठरला आहे. एकूण १ लाख ११ हजार शेतकऱ्यांना मिळणारे ७६ कोटी २७ लाख रुपये हे केवळ आर्थिक मदत नाही, तर त्यांच्या आत्मविश्वासाला मिळालेले बळ आहे. या मदतीमुळे शेतकरी पुन्हा उभे राहू शकतील आणि पुढील हंगामासाठी सज्ज होऊ शकतील.
