Ayushman Card scheme भारतातील आरोग्य क्षेत्रात क्रांतिकारी बदल घडवून आणणारी आयुष्मान भारत योजना ही केंद्र सरकारची एक महत्त्वाकांक्षी योजना आहे. २०१८ साली सुरू झालेल्या या योजनेने देशातील कोट्यवधी नागरिकांच्या जीवनात आशेचा किरण आणला आहे. विशेषतः आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल असलेल्या कुटुंबांसाठी ही योजना वरदान ठरली आहे. या लेखात आपण या योजनेची सविस्तर माहिती जाणून घेऊया.
योजनेची पार्श्वभूमी आणि गरज: आधुनिक जीवनशैलीमुळे अनेक आजारांचे प्रमाण वाढत चालले आहे. कर्करोग, हृदयविकार, मधुमेह यासारख्या गंभीर आजारांवरील उपचार अत्यंत खर्चिक असतात. सामान्य कुटुंबांना या खर्चाचा भार पेलणे कठीण जाते. अनेकदा आर्थिक परिस्थितीमुळे रुग्णांना योग्य वेळी उपचार मिळत नाहीत किंवा कुटुंबाला कर्जबाजारी व्हावे लागते. या समस्येवर मात करण्यासाठी सरकारने आयुष्मान भारत योजना सुरू केली.
योजनेची प्रमुख वैशिष्ट्ये: या योजनेंतर्गत प्रत्येक पात्र कुटुंबाला दरवर्षी ५ लाख रुपयांपर्यंतचे मोफत वैद्यकीय उपचार मिळू शकतात. सरकारी रुग्णालयांबरोबरच अनेक खासगी रुग्णालयांमध्येही या योजनेंतर्गत उपचार घेता येतात. योजनेचा लाभ घेण्यासाठी लाभार्थ्यांकडे आयुष्मान भारत कार्ड असणे आवश्यक आहे. हे कार्ड आता घरबसल्या ऑनलाइन पद्धतीने मिळवता येते.
योजनेचे व्यापक फायदे: १. आर्थिक सुरक्षितता: गंभीर आजारपणात कुटुंबाला आर्थिक तणावाला सामोरे जावे लागत नाही. २. दर्जेदार उपचार: देशातील नामांकित रुग्णालयांमध्ये उच्च दर्जाचे उपचार उपलब्ध. ३. व्यापक कव्हरेज: १५०० पेक्षा जास्त वैद्यकीय प्रक्रिया या योजनेत समाविष्ट. ४. कुटुंब आधारित लाभ: कुटुंबातील सर्व सदस्यांना एकत्रित लाभ. ५. कॅशलेस सुविधा: थेट बिलाचे प्रदान सरकारकडून.
योजनेचा लाभ कसा घ्याल: आयुष्मान भारत योजनेचा लाभ घेण्यासाठी सोपी प्रक्रिया आहे. सर्वप्रथम आपण योजनेसाठी पात्र आहात का हे तपासावे लागेल. यासाठी:
१. अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या २. मोबाईल नंबरद्वारे लॉगिन करा ३. आवश्यक माहिती भरा (राज्य, जिल्हा, आधार क्रमांक) ४. पात्रता तपासून पाहा
कार्ड मिळवण्याची प्रक्रिया: पात्र असल्यास, आयुष्मान भारत कार्ड मिळवण्यासाठी: १. आयुष्मान ॲप डाउनलोड करा २. लाभार्थी यादीत नाव तपासा ३. आधार केवायसी पूर्ण करा ४. कार्ड डाउनलोड करून प्रिंट घ्या
योजनेचा प्रभाव: आयुष्मान भारत योजनेने आतापर्यंत लाखो कुटुंबांना आरोग्याच्या दृष्टीने सुरक्षितता दिली आहे. अनेक कुटुंबे आता मोठ्या आजारांवरील उपचारांसाठी आर्थिक चिंतेपासून मुक्त झाली आहेत. विशेषतः ग्रामीण भागातील आणि गरीब कुटुंबांना या योजनेचा मोठा फायदा झाला आहे.
योजनेची यशस्वी अंमलबजावणी करताना काही आव्हानेही आहेत. योजनेची माहिती सर्व पात्र लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचवणे, सर्व भागात गुणवत्तापूर्ण आरोग्यसेवा उपलब्ध करणे, डिजिटल साक्षरतेचा अभाव या समस्यांवर मात करणे आवश्यक आहे. मात्र, टेक्नॉलॉजीचा वाढता वापर आणि जागरुकता अभियानांमुळे या समस्या हळूहळू कमी होत आहेत.
हे पण वाचा:
113 कोटी रुपयांचा पीक विमा वाटपास सुरुवात! पहा जिल्ह्यांची यादी Crop insurance distribution