loss-affected farmers नैसर्गिक आपत्ती आणि त्यामुळे होणारे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान यावर मात करण्यासाठी सरकारने महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. 2024 मध्ये चक्रीवादळ आणि मुसळधार पाऊस यामुळे शेतकऱ्यांच्या पिकांचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले होते. या संकटातून बाहेर येण्यासाठी शेतकऱ्यांना आर्थिक मदतीची गरज होती.
शेतकऱ्यांच्या या समस्यांकडे लक्ष देऊन, सरकारने 2 ऑगस्ट 2024 रोजी महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला आहे. या निर्णयानुसार, राज्य आपत्ती प्रतिसाद निधीचा वापर करून नुकसानीची भरपाई शेतकऱ्यांना दिली जाणार आहे.
या योजनेंतर्गत, एकूण 50 लाख रुपये वितरित करण्यात आले होते. या भरपाईची रक्कम जानेवारी 2024 ते मे 2024 या कालावधीसाठी मंजूर करण्यात आली आहे. या कालावधीत चक्रीवादळ आणि मुसळधार पावसामुळे शेतकऱ्यांच्या पिकांना मोठे नुकसान झाले होते. या नुकसानीची भरपाई शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात थेट जमा केली जाणार आहे.
सरकारच्या या महत्त्वपूर्ण निर्णयाची माहिती जाणून घेऊया:
१) कोणत्या शेतकऱ्यांना मिळणार नुकसान भरपाई?
सरकारच्या या योजनेअंतर्गत, जानेवारी 2024 ते मे 2024 या कालावधीत चक्रीवादळ आणि मुसळधार पावसामुळे शेतकऱ्यांच्या पिकांचे नुकसान झाले असल्यास, त्यांना नुकसान भरपाई मिळणार आहे. यासाठी त्यांना राज्य आपत्ती प्रतिसाद निधीचा वापर करण्यात येणार आहे.
२) किती रकमेची नुकसान भरपाई मिळणार?
या वेळी सरकारने एकूण 50 लाख रुपये वितरित करण्याचा निर्णय घेतला आहे. या रकमेचे वाटप जानेवारी 2024 ते मे 2024 या कालावधीत नुकसान झालेल्या शेतकऱ्यांच्या खात्यात करण्यात येणार आहे.
३) कोणत्या शेतकऱ्यांना किती मदत मिळेल?
या निधीचा वापर करून नुकसानीची भरपाई देताना, सरकारने काही महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत. अधिकृत माहितीनुसार, आधी जमीन नुसार दोन हेक्टरपर्यंतच्या शेती पिकांच्या नुकसानीचीच मदत मिळत होती. आता ही मर्यादा वाढवून तीन हेक्टरपर्यंतच्या शेती पिकांना देखील मदत मिळेल.
याशिवाय, अलीकडेच राज्य सरकारने विभागीय आयुक्तांनी केलेल्या सूचनेवर निर्णय घेतला आहे. या सूचनेनुसार, जानेवारी ते मे 2024 या कालावधीत होणाऱ्या अवकाळी पावसामुळे कृषी पिकांच्या नुकसानीसाठी निधी वाटप केला जाणार आहे.
४) नुकसान भरपाईसाठी शेतकरी कसा करतील मागणी?
सरकारच्या या निर्णयानंतर, नुकसानग्रस्त शेतकरी नुकसान भरपाईसाठी थेट त्यांच्या विभागीय आयुक्तांकडे मागणी करू शकतील. याव्यतिरिक्त, राज्य आपत्ती प्रतिसाद निधीचा वापर करून त्यांना ही मदत मिळेल.
५) आणखी काय खास गोष्टी?
या योजनेंतर्गत, मुलगी असल्यास पालकांना SBI कडून 15 लाख रुपये मिळतील. म्हणजेच, या योजनेसह शासन सातत्याने महिला सक्षमीकरणादेखील करीत असल्याचे दिसून येते.
या सर्व गोष्टींचा विचार करता, आपत्ती आणि नैसर्गिक संकटांमुळे होणारे शेती नुकसान रोखण्यासाठी सरकारने खरोखरच महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलले आहे. शेतकऱ्यांना मिळणारी ही मदत त्यांना संकटातून बाहेर काढण्यास मदत करेल.
या निर्णयातून, सरकारने शेतकऱ्यांच्या जीविताबरोबरच, त्यांच्या कुटुंबाचेही रक्षण करण्याचा प्रयत्न केला आहे. शेतकरी या संकटांमुळे सर्वाधिक प्रभावित होतात, त्यांना सरकारची ही मदत खूप महत्त्वाची ठरणार आहे.
एकाच वेळी चक्रीवादळ, अवकाळी पाऊस आणि मुसळधार पावसामुळे मोठ्या प्रमाणावर पिकांचे नुकसान झाल्यामुळे शेतकऱ्यांचा आर्थिक पोळा झाला होता. त्यांच्या या समस्येकडे लक्ष देऊन सरकारने नुकसान भरपाईची ही योजना राबविली आहे. या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना तातडीने मदत मिळण्याचा मार्ग मोकळा झाला आहे.