Annapurna Yojana 2024 महाराष्ट्र सरकारने 2024-25 च्या अर्थसंकल्पात एक महत्त्वाकांक्षी योजना जाहीर केली आहे – मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना. ही योजना विशेषतः महिलांच्या आरोग्य आणि कल्याणासाठी समर्पित आहे. या योजनेमागील मुख्य प्रेरणा म्हणजे प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजनेच्या लाभार्थ्यांना येणाऱ्या आर्थिक अडचणींवर मात करणे आणि त्यांना स्वच्छ इंधन वापरण्यास प्रोत्साहित करणे.
योजनेची पार्श्वभूमी आणि गरज: 2016 मध्ये सुरू झालेल्या प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजनेने देशभरातील अनेक कुटुंबांना एलपीजी कनेक्शन उपलब्ध करून दिले. मात्र, गॅस सिलिंडरच्या पुनर्भरणाच्या खर्चामुळे अनेक लाभार्थी पुन्हा पारंपारिक इंधनाकडे वळत आहेत. याचा थेट परिणाम महिलांच्या आरोग्यावर होत आहे. चुलीच्या धुरामुळे श्वसनाचे विकार, डोळ्यांचे आजार आणि इतर आरोग्य समस्या उद्भवत आहेत. या पार्श्वभूमीवर, महाराष्ट्र सरकारने मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना सुरू केली आहे.
योजनेची ठळक वैशिष्ट्ये:
हे पण वाचा:
बजेटमध्ये सोने आणि चांदीच्या किमतीत विक्रमी घसरण, जाणून घ्या आजचा नवीनतम दर Record breaking in gold
- पात्र कुटुंबांना वर्षाला तीन मोफत गॅस सिलिंडर
- प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना आणि मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेच्या लाभार्थ्यांसाठी विशेष तरतूद
- सुमारे 52.16 लाख कुटुंबांना लाभ मिळणार
- केवळ 14.2 किलोग्रॅम वजनाच्या सिलिंडरधारकांसाठी योजना उपलब्ध
पात्रता निकष: या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी काही महत्त्वपूर्ण निकष ठेवण्यात आले आहेत:
- गॅस कनेक्शन महिलेच्या नावावर असणे आवश्यक
- प्रत्येक कुटुंबातून (रेशन कार्डनुसार) फक्त एकच व्यक्ती पात्र
- प्रधानमंत्री उज्ज्वला योजना किंवा मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेचे लाभार्थी असणे आवश्यक
आवश्यक कागदपत्रे: योजनेसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे आवश्यक असतील:
- आधार कार्ड
- रेशन कार्ड
- पॅन कार्ड
- अलीकडील पासपोर्ट आकाराचा फोटो
- रहिवासी दाखला
- उत्पन्नाचा दाखला
- जातीचा दाखला
योजनेचे महत्त्वपूर्ण उद्दिष्टे:
- महिला सक्षमीकरण: चुलीच्या धुरापासून मुक्तता देऊन महिलांचे आरोग्य सुधारणे
- आर्थिक मदत: गरीब कुटुंबांवरील आर्थिक भार कमी करणे
- पर्यावरण संरक्षण: स्वच्छ इंधनाच्या वापरातून प्रदूषण कमी करणे
- आरोग्य संवर्धन: धुरामुळे होणारे आजार टाळणे
योजनेचे अपेक्षित फायदे:
- महिलांच्या दैनंदिन जीवनात सुधारणा
- स्वयंपाकघरातील वातावरण स्वच्छ राहणे
- इंधन गोळा करण्यात जाणारा वेळ वाचणे
- आर्थिक बचत
- पर्यावरणाचे संरक्षण
अर्ज प्रक्रिया: सध्या या योजनेसाठी ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया सुरू झालेली नाही. राज्य सरकार लवकरच एक अधिकृत वेबसाइट सुरू करणार आहे, जिथे पात्र लाभार्थी ऑनलाइन अर्ज करू शकतील. योजनेची अंमलबजावणी सुरळीत व्हावी यासाठी सरकार विविध स्तरांवर यंत्रणा उभी करत आहे.
मुख्यमंत्री अन्नपूर्णा योजना ही केवळ एक कल्याणकारी योजना नाही, तर ती महिला सक्षमीकरण, आरोग्य संवर्धन आणि पर्यावरण संरक्षण या तिन्ही महत्त्वपूर्ण उद्दिष्टांना एकत्र आणणारी योजना आहे. या योजनेमुळे महाराष्ट्रातील लाखो कुटुंबांना स्वच्छ इंधन वापरण्यास प्रोत्साहन मिळणार आहे
